Σε σύνδεση τώρα

Έχουμε 49 επισκέπτες συνδεδεμένους
Πρακτικές οδηγίες για τη σύνταξη της περίληψης
Χρηστικά κείμενα
Συντάχθηκε απο τον/την Κ. Καρεμφύλλης   

 

Κ. Καρεμφύλλης

Εξαγωγή – σύνταξη της περίληψης

(Πρακτικός οδηγός)

 

 

Α. Προετοιμασία

 

1. Πρώτη ανάγνωση του κειμένου, αργά και προσεκτικά, για να βρεθεί το Θεματικό Κέντρο (Θ.Κ)

2. Δεύτερη ανάγνωση και αντιμετώπιση του κειμένου κατά παράγραφο:

α. διαβάζω

β. υπογραμμίζω

γ. κατανοώ

δ. διατυπώνω το νόημα με απλά λόγια

ε. βγάζω διευρυμένο πλαγιότιτλο – συμπυκνωμένο νόημα της παραγράφου

3. Ο διευρυμένος πλαγιότιτλος αποτελεί φράση – πρόταση με ολοκληρωμένο νόημα, διότι, πρόκειται να αποτελέσει περίοδο λόγου στη μελλοντική μου περίληψη

4. Κάποτε μπορεί να αντιμετωπίσω το κείμενο και κατά ενότητα, ενώνοντας 2-3 παραγράφους που έχουν νοηματική συνάφεια και βγάζοντας ένα ενιαίο νόημα.

5. Εντοπίζω τις διαρθρωτικές λέξεις καθώς και τις φράσεις με τις οποίες επιτυγχάνεται η συνοχή του ευρύτερου κειμένου. Βρίσκω τις νοηματικές σχέσεις που σημαίνουν και τις μεταφέρω στο κείμενο της περίληψης. 

6. Δημιουργία πρώτα μιας προφορικής περίληψης. Είναι αναγκαία η  συνολική γνώση και εποπτεία του κειμένου, των βασικών ιδεών, της δομής και των νοηματικών του συνδέσεων και έπειτα περίληψη στο πρόχειρο

 

7. Συγγραφή περίληψης:

§     Συνδέουμε τα μικρά συμπυκνωμένα νοήματα που γράψαμε (= διευρυμένοι πλαγιότιτλοι), αξιοποιώντας τις διαρθρωτικές λέξεις – φράσεις που έχουμε υπογραμμίσει, για να αποδώσουμε τη δομή της σκέψης και την οργάνωση του λόγου του συγγραφέα.

§     Στη θεματική περίοδο της περίληψης μας παρουσιάζουμε το θεματικό κέντρο του κειμένου

§     Χρησιμοποιούμε κάποτε (π.χ στην αρχή, τη μέση και το τέλος, χωρίς να κάνουμε κατάχρηση) εκφράσεις του πλαγίου λόγου (π.χ. ο συγγραφέας υποστηρίζει, τονίζει, επισημαίνει, αντιπαραθέτει, παρουσιάζει, συμπεραίνει, προσδιορίζει…)

§     Χρησιμοποιούμε όρους του κειμένου. Δεν αντιγράφουμε ποτέ αυτούσιες εκφράσεις ή προτάσεις

§     Δεν κρίνουμε τις απόψεις του συγγραφέα

§     Δε μιμούμαστε το ύφος του συγγραφέα

§     Δεν προσθέτουμε δικά μας σχόλια στην περίληψη

§     Δεν διατυπώνουμε δικά μας συμπεράσματα

§     Δε γράφουμε παραδείγματα, παρά μόνο υπό προϋποθέσεις

§     Πιθανή αρχή της περίληψης: «Στο κείμενο αυτό ο Χ / ο συγγραφέας /δοκιμιογράφος / αρθρογράφος πραγματεύεται / διερευνά…+ (Θ.Κ)»

§     Πιθανό τέλος της περίληψης: «Τέλος / συνοψίζοντας / τελειώνοντας ο συγγραφέας προτείνει / συμπεραίνει / διαπιστώνει…»

 

Β. ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ

 

1. Η περίληψη γράφεται πρώτα στο πρόχειρο, όπου γίνονται οι απαραίτητες διορθώσεις, προσθαφαιρέσεις κ.λπ και έπειτα μεταφέρεται στο καθαρό

2. Διαρθρωτικές λέξεις μπορούν να είναι οι ίδιες ή παρόμοιας σημασίας με εκείνες του ευρύτερου κειμένου

3. Θα πρέπει να περιοριστεί η πλατειαστική χρήση αναφορικών προτάσεων και να συμπυκνωθεί το νόημα με τη χρήση προσδιοριστικών επιθέτων

4. Η πύκνωση του νοήματος μπορεί να επιτευχθεί με τη διευρυμένη χρήση της παθητικής σύνταξης

 

Γ. ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ:

 

1. Περιεχόμενο: μεταφορά των βασικών ιδεών του κειμένου (= θεματικές περίοδοι και κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες της κάθε παραγράφου)

2. Δομή: οι περίοδοι λόγου (τα βασικά νοήματα της περίληψης) πρέπει να χαρακτηρίζονται από συνοχή νοηματική και εκφραστική, δηλαδή να συνδέονται μεταξύ τους και να υπάρχουν αντίστοιχες διαρθρωτικές λέξεις, αντωνυμίες, λέξεις – κλειδιά.

3. Έκφραση: Να υπάρχει εκφραστική αυτονομία και να μη χρησιμοποιούνται αυτούσιες φράσεις του αρχικού κειμένου (εξαιρούνται οι λέξεις – κλειδιά που είναι απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου).

Να μη γίνεται κατάχρηση του πλάγιου λόγου («ο συγγραφέας πιστεύει, νομίζει, ισχυρίζεται…» κ.λπ)

4. Έκταση: Να μην ξεπερνά κατά πολύ το όριο των επιτρεπόμενων λέξεων (ανοχή + 10%)

 

 

© Κ. Καρεμφύλλης, Έκφραση – Έκθεση Γ’ Λυκείου, Εκδόσεις «Καλαμαρί», Θεσσαλονίκη 2000

 

 

 

Τελευταία Ενημέρωση στις Πέμπτη, 21 Οκτώβριος 2010 01:53