Τελευταία Ενημέρωση: Κυριακή 26 Απριλίου 2020

(Δείτε εδώ ασκήσεις για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις)

J. W. Waterhouse (1849-1917), The Soul of the Rose 1908, Oil on canvas, Private Collection

Με βρήκε ένα πρωινό, με μάτια κουρασμένα

Κι όλα όσα γύρευα να βρω, πολύ μακριά από μένα

Μέσα μου άλογα τρελά, δεν έχουν πού να πάνε

Χαμένα τριγυρίζουνε, κι αράζουν όπου να΄ ναι

Για σένα, όταν σε γνώρισαν σε μαγεμένους κόσμους

κι απάτητους αστερισμούς, άνοιξαν διαδρόμους

Με μουσικές παράξενες και εικόνες φευγαλέες

τρύπωσαν μέσα στο μυαλό και έγιναν μοιραίες

Αγρίμια που θεριέψανε και σπάσαν τα λουριά τους

Και ξεχυθήκαν σε όμορφους και ολόφρεσκους θανάτους

Κι έτσι ένα σαββατόβραδο, μέσα στα μπλε τα φώτα

Μονάχοι μείναμε κι οι δυο και ξένοι σαν και πρώτα

Μέσα μου άλογα τρελά τρέχουν αφηνιασμένα

Φεύγουνε και ξανάρχονται σε ψέματα χαμένα

Βουτάω στο στροβίλισμα που οι κιθάρες φτιάχνουν

Άδειες και χίλιες-δυο σκιές στη σκέψη μου φωλιάζουν

Μέσα μου άλογα τρελά, δεν έχουν πού να πάνε

Χαμένα τριγυρίζουνε, κι αράζουν όπου να΄ ναι

Γιώργος Μίχας, Άλογα τρελά (Άδηλος τόπος 1999)

Το τέλος της βεβαιότητας

Τον καιρό εκείνο όλοι προσπαθούσαν να πουν κάτι εξαιρετικό, που να διαλύει την αμηχανία για τη μορφή των πραγμάτων που ήρθαν πια και άρχισαν να διαλύουν μία μία τις βεβαιότητες, μία μία τις θελκτικές ψευδαισθήσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε μέχρι τότε η ζωή. Γιατί αυτό ακριβώς ήταν η λεγόμενη ζωή: η μεθοδική και συστηματική καθημερινή λήθη του φθαρτού και του πεπερασμένου, η συνειδητή ή ασύνειδη αποστροφή από το πρόσωπο του θανάτου, μέχρι που να το δει κανείς μπροστά του και να αρχίσει τις προσευχές, τα ξόρκια, τις δεήσεις, τις μετάνοιες, τα ελέησον και τις ευχαριστίες.

Είναι ως ένα βαθμό φυσιολογικό: το αίσθημα της ματαιότητας για τα πάντα, της αδιαφορίας και της παραίτησης από ό,τι συνιστά δυνατότητα της ζωής είναι ένδειξη ενός πρόωρα βιωμένου θανάτου. Ανθρώπινο και κατανοητό, ολότελα διαφορετικό όμως από όλους αυτούς που πορεύονται στη ζωή προσβάλλοντας, διεκδικώντας και απαιτώντας από τους πάντες τα πάντα. Μια στάση ζωής σα να μην υπάρχει αύριο, παρά μόνο το σήμερα ως έπαθλο προς κατάκτηση ή διαρπαγή.

Αυτό υπήρξαμε, αυτό υπάρχουμε: επιλήσμονες του παρόντος και άφρονες της μελλοντικής οδύνης. Αυτό: απληστία συσσώρευσης και επιδίωξη δύναμης, έως θανάτου. Ανυποψίαστα βαδίζει ο καθένας μέσα στη βεβαιότητα της ακμής του, με αλαζονικό ακκισμό μέσα στην πρόσκαιρη αυτάρκειά του. Κι έπειτα, η «περιπέτεια» της ζωής φέρνει τα πάνω κάτω και τρέχουν οι βέβαιοι σαν τρομαγμένα ζώα όταν αρχίζουν να πέφτουν τα πρώτα τρομερά πυροτεχνήματα.

Οι άλλοτε αφιονισμένοι της ισχύος γεωμετρούν τώρα τη ζωή στο εύρος των τετραγωνικών εγκλεισμού τους.

Κανείς δεν επιχαίρει. Κανείς μπροστά στην ανθρώπινη κατάσταση. Θα γύρευε μόνο λίγη «σεμνότητα» (τι φασματική λέξη!) στην προσέγγιση του κόσμου και των ανθρώπων. Αλλά εν τη βασιλεία τους οι άνθρωποι έχουν να επιδείξουν μόνον αλαζονικές βεβαιότητες και αυτάρεσκες αυτοεκπληρώσεις - πώς αλλιώς θα βασίλευαν, έστω και αν το βασίλειό τους αφορά την κορύφωση του υπερτιμημένου εγώ τους ή την εύρυθμη (;) λειτουργία του ανάξιου σαρκίου τους;

«Όταν αυτοθαυμάζεσαι σου φτάνει ο θαυμασμός σου»: έχει συναντήσει ποτέ κανείς πληρέστερη διατύπωση για την άσκηση της εξουσίας;

Αίφνης, κάτι τόσο ασήμαντο, ένα τίποτα με απολήξεις, μία πρωτόγονη μορφή ζωής, ένας ιός, άρχισε να διαβρώνει τις άμυνες του απείρως πολύπλοκου (είτε αυτό αφορά την εσωτερική οργάνωση του ανθρώπινου σώματος είτε την αλληλεξάρτηση των σύγχρονων κοινωνιών) και να κλονίζει άπαξ και διαπαντός τη γενικευμένη λήθη του θανάτου που αποτελεί ο ανθρώπινος πολιτισμός. Τι ειρωνεία αλήθεια: από την πολιτική ως την οικονομία και από την υψηλή τεχνολογία ως τη γενετική μηχανική ο κόσμος, οι κοινωνίες και οι άνθρωποι ανέπτυξαν στον χρόνο πρωτόφαντες μορφές οργάνωσης, οι οποίες αποδείχθηκαν τόσο ευάλωτες, τόσο εύθραυστες στην επίθεση του πρωτόγονου και απλοϊκού. Το παράδοξο της ζωής και του πολιτισμού: η δομική πολυπλοκότητα να υπολείπεται απέναντι στη δομική απλοϊκότητα. Κι αν τα πράγματα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, νικητής είναι αναμφίβολα αυτός ο επιθετικός πρωτογονισμός, που απειλεί να επιστρέψει τη ζωή εκεί απ’ όπου ξεκίνησε: στις λάσπες της γυμνής αυτοσυντήρησης.

Ποια θα είναι η μορφή των πραγμάτων που θα έρθουν;

Οι άνθρωποι μάλλον θα ξεχάσουν μια ακόμη φορά τη διεκδίκηση του αυτονόητου για μία ζωή άξια να τη ζει κανείς,

Η πολιτική θα ξαναμπεί στο λαγούμι της ανάπηρης δημοκρατίας και θα βγει στο προσκήνιο μόνο όταν αρχίσουν να πεθαίνουν οι οικείοι ή οι διπλανοί,

Η ελευθερία θα ψαλιδίζεται με πρόσχημα την ασφάλεια, τόσο που να μην υπάρχει πια ούτε ελευθερία ούτε ασφάλεια (πώς να νιώσει κανείς ασφαλής όταν θα έχουν λιγοστέψει οι ελευθερίες του;)

Σωτήρες και μεσσίες θα εμφανιστούν εκεί όπου και όποτε θα προβάλλει η ανάγκη σωτηρίας,

Μερικά εκατομμύρια άνεργοι στον κόσμο θα αποτελούν τη θρυαλλίδα που θα προσπαθήσει να εξουδετερώσει τόσο-όσο ο εσμός των κυρίαρχων,

Η παιδεία θα υποχωρεί απελπιστικά μπροστά στη αδιαμφισβήτητη δυναμική της εργασιακής γνώσης και λογικής σε έναν ανασφαλή κόσμο,

Ποδηγετούμενοι ψηφοφόροι θα διαμορφώνονται ολοένα και περισσότερο στο ίντερνετ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χορεύοντας σαν κυβερνοάγριοι γύρω από την αποθέωση του ασήμαντου και του ανορθολογικού,

Η κλιματική αλλαγή είναι απάτη, η γη είναι επίπεδη, τα εμβόλια επιβλαβή, η υπερεργασία σε απελευθερώνει και οι εξωγήινοι κυκλοφορούν ανάμεσά μας.

- Δυστοπία περιγράφεις.

- Ελπίζοντας στο μη πιθανόν. Ανησυχεί κανείς;

- Κανείς δε σώθηκε ανησυχώντας.

- Κανείς απλώς ανησυχώντας, παρά μόνο δραστικά και σε διάρκεια ανήσυχος.

- Ονοματίζοντας το κακό μήπως το κάνεις να υπάρξει;

- Ονοματίζω κάτι που υπάρχει, για να πάψει να υπάρχει.

- Τίποτα πιο αισιόδοξο;

- Άνοιξη, τώρα, παντού.

Κωνσταντίνος Ν. Καρεμφύλλης

Kevin Cass - Tillamook Rock Light

e-keimena.gr

Ιστότοπος για την Ελληνική Γλώσσα στην εκπαίδευση

και πεδίο βολής εξαιρετικών κειμένων στο διαδίκτυο.

Αγαπητοί φίλοι,

Το περιεχόμενο της ιστοσελίδας είναι ελεύθερο και ανοιχτό προς ανάγνωση και χρήση,

για κάθε ενδιαφερόμενο.

Από την άποψη αυτή

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση ή χρήση μέρους ή του συνόλου των αναρτήσεων που περιλαμβάνονται στον ιστότοπο αυτό από μαθητές, εκπαιδευτικούς ή άλλους "κυβερνοναύτες", χωρίς να απαιτείται προηγουμένως κάποια προφορική ή γραπτή άδεια από το διαχειριστή.

Αν βρίσκετε και εσείς κάποιο νόημα στο μοίρασμα και την ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση, την πληροφορία και τη σκέψη, μπορείτε να αναφέρετε τον ιστότοπο ως πηγή, προκειμένου να τον γνωρίσουν και ενδεχομένως να τον χρησιμοποιήσουν και άλλοι.

Μπορείτε επίσης να προτείνετε και εσείς κάποιες αναρτήσεις (κείμενα, υλικό διδασκαλίας, κ.λπ.) γράφοντας το ονοματεπώνυμό σας, την ηλεκτρονική σας διεύθυνση και στέλνοντάς τα στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

e.keimena[ant]yahoo[teleia]gr

Η ευθύνη της τελικής επιλογής του υλικού ανήκει στη διαχείριση του Ιστότοπου.

ΤεχνικήΥποστήριξη: Netzapping Internet Services