Κριτήρια - Ασκήσεις | |||
Συντάχθηκε απο τον/την Κ. ΚΑΡΕΜΦΥΛΛΗΣ | |||
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ Κ. ΤΣΟΥΚΑΛΑ «Η φτώχεια στον καιρό της αφθονίας (διασκευή)»
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στο άρθρο αυτό ο Κ. Τσουκαλάς διερευνά το ζήτημα της φτώχειας στις σύγχρονες κοινωνίες. Ο συγγραφέας διαπιστώνει το παράδοξο ότι ενώ οι σύγχρονες κοινωνίες διαθέτουν πλούτο περισσότερο από ποτέ, παράγουν παράλληλα και περισσότερη εξαθλίωση. Η μόνη κοινωνία που δεν είχε φτώχεια ήταν η νεολιθική [και αυτό διότι είχε περιορισμένες ανάγκες, τις οποίες μπορούσε να ικανοποιήσει]. Η φτώχεια εξαρτάται από το επίπεδο των αναγκών μιας κοινωνίας και τις οικονομικές ανισότητες που υφίστανται σ’ αυτήν. Γι’ αυτό αποτελεί ηθικό και κοινωνικό σκάνδαλο, μέσα στον πλούτο της σύγχρονης κοινωνίας. Ο συγγραφέας κλείνει το κείμενό του διαπιστώνοντας ότι για τους σημερινούς φτωχούς πρόβλημα δεν είναι μόνο η στέρηση, αλλά κι ο κοινωνικός αποκλεισμός που συνεπάγεται η φτώχεια, και γι’ αυτό πρωταρχικό μέλημα των σύγχρονων πλούσιων κοινωνιών θα έπρεπε να είναι η καταπολέμηση της φτώχειας.
Β. 1. Η φτώχεια των ανθρώπων στο σύγχρονο κόσμο δε συντελεί μόνο στη στέρηση βασικών βιοτικών αγαθών, αλλά αποτελεί παράγοντα παραβίασης θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κοινωνικού αποκλεισμού. Πράγματι, καθώς οι φτωχοί δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν βασικές ανάγκες της ζωής, όπως η τροφή, η στέγη, η περίθαλψη, η παιδεία, στερούνται θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου. Πώς είναι δυνατό να μιλάει κανείς για δικαίωμα στη ζωή, την τιμή, την αξιοπρέπεια, την ελευθερία, την ισότητα, όταν ζει μια περιορισμένη, στερημένη και εξευτελιστική ζωή; Και αυτό δεν είναι παρά μόνο η αρχή: ο εξαθλιωμένος που τρώει από τα σκουπίδια, κοιμάται στο δρόμο, δεν έχει ρούχα να ντυθεί και ζει από την ελεημοσύνη των άλλων, είναι επόμενο ότι αποκλείεται και από τις όποιες κοινωνικές ευκαιρίες για εργασία, εκπαίδευση, περίθαλψη και επανένταξη. Το περιθώριο δεν είναι παρά η δύστηνος μοίρα, που θα τον ακολουθεί σε κάθε βήμα της στερημένης του ζωής.
Β. 2. α. Η 2η με την 1η παράγραφο συνδέονται με τη λέξη – κλειδί «κοινωνία» β. Η 3η με τη 2η παράγραφο συνδέονται με τη διαρθρωτική λέξη «συνεπώς» που δηλώνει συμπέρασμα γ. Η 4η με την 3η παράγραφο συνδέονται με τη διαρθρωτική έκφραση «είναι αξιοσημείωτο» που δηλώνει έμφαση δ. Η 5η με την 4η παράγραφο συνδέονται με τη διαρθρωτική λέξη «όμως» που δηλώνει αντίθεση ε. Η 6η με την 5η παράγραφο συνδέονται με τη διαρθρωτική λέξη «λοιπόν» που δηλώνει συμπέρασμα
Β. 3. παράγει ≠ καταναλώνει, σπαταλά αφθονίας ≠ έλλειψης, πενίας, ένδειας προφανές ≠ ασαφές, συγκεχυμένο επιτρέπουν ≠ απαγορεύουν, εμποδίζουν ανυπόφορες ≠ υποφερτές, ανεκτές
Β. 4. αμείλικτοι – σκληροί, ανυποχώρητοι ακαθήλωτες – αχαλίνωτες, ανεξέλεγκτες απαιτεί – διεκδικεί, θέλει, επιδιώκει αποκρουστικό – ειδεχθές, απεχθές, αποτρόπαιο να εξαλειφθεί – να εξαφανισθεί
Β. 5. Στην 1η παράγραφο υπάρχει επίκληση στη λογική. Το μέσο που χρησιμοποιείται είναι τεκμήριο και συγκεκριμένα, στατιστικά στοιχεία για το μέγεθος της φτώχειας. Στη 2η παράγραφο υπάρχει α. επίκληση στην αυθεντία, μέσα από τα λόγια του ανθρωπολόγου Μάρσαλ Σάλινς και β. επίκληση στη λογική με επιχειρήματα για την απουσία της φτώχειας στις πρωτόγονες κοινωνίες και την παρουσία της στις σύγχρονες.
Β. 6. Δομή α. Θεματική περίοδος: «Η αθλιότητα όμως δεν μπορεί να περιμένει.» β. Σχόλια – Ανάπτυξη: «Οι σημερινοί φτωχοί … αντιτιθέμενα συμφέροντα.» γ. Κατακλείδα: «Η προστασία λοιπόν των φτωχών… άλλες επιλογές.» Η παράγραφος αναπτύσσεται με τη μέθοδο της αιτιολόγησης
Γ. Υλικό προς χρήση για το πρόβλημα της φτώχειας – στο κόσμο και την κοινωνία
Α. Εισαγωγικά Πρόβλημα καθοριστικό για την ισορροπία και την ομαλότητα της ζωής στον πλανήτη είναι αυτό της φτώχειας, τόσο στον υπανάπτυκτο, όσο και στον ανεπτυγμένο κόσμο. Μαζί με τις κλιματολογικές αλλαγές, την οικολογική καταστροφή, την εξάντληση των ενεργειακών πόρων, την επισιτιστική κρίση η φτώχεια ναρκοθετεί τα θεμέλια των σύγχρονων κοινωνιών, απειλεί με διάλυση τις κοινωνίες του τρίτου κόσμου και υπονομεύει την εύρυθμη λειτουργία των κοινωνιών στον πρώτο κόσμο. Η ύπαρξη της φτώχειας, αποτέλεσμα ποικίλων στρεβλώσεων του διεθνούς οικονομικού και πολιτικού συστήματος, θέτει ζήτημα δικαιότερης κατανομής του παγκόσμιου ή του κοινωνικού πλούτου και ορθολογικής αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πηγών, κάτι που φαντάζει δύσκολο μέσα στα πλαίσια μιας βαθιά εκμεταλλευτικής οργάνωσης του σύγχρονου κόσμου.
Β. Συνέπειες 1. Πόλεμοι και συγκρούσεις ανάμεσα στα κράτη για την κατοχή και την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών 2. Εμφύλιος σπαραγμός και διαμάχες ανάμεσα σε κοινωνικές και πολιτικές ομάδες για την κατανομή του κοινωνικού – εθνικού πλούτου 3. Όξυνση φυλετικών συγκρούσεων, ανάδυση ρατσιστικών αντιλήψεων και πρακτικών 4. Διεύρυνση κοινωνικού χάσματος, κοινωνικός διχασμός, μίσος 5. Βία, εγκληματικότητα στην προσπάθεια των φτωχότερων να επιβιώσουν 6. Διασάλευση της κοινωνικής σταθερότητας, ομαλότητας και ισορροπίας, κοινωνική αναταραχή 7. Περιθωριοποίηση, κοινωνικός αποκλεισμός των φτωχών και διαιώνιση της εξαθλίωσής τους 8. Πείνα, εξαθλίωση, δυστυχία, μετανάστευση 9. Προσβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία έχουν χρέος να προστατεύουν οι κυβερνήσεις, προσβολή του δικαιώματος στη ζωή, την τιμή, την αξιοπρέπεια, την ελευθερία, την περιουσία, την ισότητα, τη δικαιοσύνη 10. Οπισθοδρόμηση πολιτισμική, πολιτική, κοινωνική, επιστροφή στις κοινωνίες του ισχυρότερου, όπου επικρατούν πρακτικές ζούγκλας 11. Απαξίωση της ανθρώπινης αξίας και του ανθρωπισμού
Δ. Τρόποι αντιμετώπισης 1. Αναβάθμιση του ρόλου και της λειτουργίας των παγκόσμιων οργανισμών π.χ ΟΗΕ, unicef 2. Ισχυροποίηση του Διεθνούς Δικαίου και υποχρέωση εφαρμογής του από όλες ανεξαιρέτως τις χώρες 3. Εγκαθίδρυση και στήριξη της δημοκρατίας στις υπανάπτυκτες χώρες 4. Παροχή οικονομικής βοήθειας των ανεπτυγμένων χωρών προς τις υπανάπτυκτες, δημιουργία και υποστήριξη προγραμμάτων καταπολέμησης της φτώχειας 5. Δημιουργία επενδύσεων στο έδαφος της υπό ανάπτυξη χώρας 6. Εθνικοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, φραγμοί στην ασύδοτη λειτουργία της οικονομίας των αγορών 7. Δημιουργία και ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος και θεσμών του 8. Ενίσχυση του κράτους προνοίας και θεμελίωση του κράτους δικαίου 9. Δημιουργία μηχανισμών βοήθειας από κοινωνικές ομάδες και οργανώσεις κοινωνικής αρωγής 10. Οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως το πρόβλημα της φτώχειας του τρίτου κόσμου αφορά και το δικό του μέλλον, γιατί σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο η δική τους ευρυθμία εξαρτάται από την επάρκεια των αγαθών, την ανάπτυξη και την ηρεμία στον υπόλοιπο κόσμο και ότι οι ορδές των εξαθλιωμένων αποτελούν δυνάμει απειλή και για τη δική τους ισορροπία
ΠΗΓΗ: www.e-keimena.gr. Ανάρτηση και προτεινόμενες λύσεις από τον Κ. Ν. Καρεμφύλλη, φιλόλογο
|
|||
Τελευταία Ενημέρωση στις Σάββατο, 19 Φεβρουάριος 2011 18:41 |
Παιδείας μετέχοντες
Εμφανίσεις Περιεχομένου : 5619443